Pompa ciepła powietrzna – co to jest?
Pompy ciepła to niewielkie urządzenia, które pobierają energię cieplną z otoczenia budynku, czyli tzw. dolnego źródła (gruntu, powietrza lub wody) i przekazują ją do źródła górnego, jakim jest instalacja grzewcza (grzejniki lub ogrzewanie płaszczyznowe). W ten sposób pozyskują ekologiczną energię z OZE przy bardzo niewielkich kosztach (prąd potrzebny jest jedynie do zasilania sprężarki). Wyróżnia się kilka rodzajów pomp ciepła, które wykorzystywane są do ogrzewania budynku, wody użytkowej oraz do chłodzenia pomieszczeń w czasie upałów.
Największą wydajnością odznaczają się gruntowe pompy ciepła, których użytkowanie jest najtańsze i daje najlepsze efekty. Nadal jednak, wiele osób zniechęca wysoki początkowy koszt tego rodzaju inwestycji oraz konieczność wykonania wykopów/odwiertów na sondy gruntowe (poziome lub pionowe). Znacznie prostszym i tańszym sposobem ogrzewania domu i wody użytkowej jest użycie powietrza jako dolnego źródła. Ponieważ wtedy cała instalacja ogranicza się jedynie do montażu pompy ciepła przy ścianie zewnętrznej budynku i połączenia jej za pomocą instalacji rurowej z systemem wewnętrznym.
Co ważne, urządzenie to doskonale sprawdza się zarówno w domach nowych, jak i modernizowanych. Powietrzne pompy ciepła mogą stanowić więc doskonałą alternatywę dla pomp gruntowych, zwłaszcza gdy działka, na której postawiono dom jest zbyt mała do wykonania wymiennika gruntowego lub też, gdy fundusze nie pozwalają nam na tak drogą inwestycję. Wszystkie te czynniki powodują, że obecnie zarówno w Europie Zachodniej, jak i w Polsce, to właśnie pompy ciepła powietrzne cieszą się największym zainteresowaniem inwestorów ze względu też na cenę.
Dla kogo powietrzna pompa ciepła?
Pompy ciepła powietrzne stanowią doskonałą propozycję nie tylko dla osób, którym zależy na ekologii środowiska. Ich największą zaletą jest bowiem uniezależnienie się od cen nośników energii (np. gazu czy węgla który obecnie podrożał już aż 6-krotnie) oraz niskie koszty eksploatacyjne. Choć pompa ciepła zasilana jest energią elektryczną, to większa jej część, bo nawet 83 proc., pochodzi z OZE. Dzięki temu redukcja kosztów ogrzewania sięga nawet 75 proc. w porównaniu do instalacji tradycyjnych (takich jak: kocioł węglowy, gazowy czy elektryczny). Jest to więc jedna z najtańszych opcji wśród metod ogrzewania domu i wody. Powietrzna pompa ciepła dostarcza również tanią ciepłą wodę użytkową (c.w.u.) oraz może pełnić funkcję klimatyzatora, chłodzącego pomieszczenia w upalne dni.
Powietrzna pompa ciepła jest więc idealnym rozwiązaniem dla osób, które cenią sobie komfort i wygodę użytkowania oraz nie lubią przepłacać. Przy czym, największe oszczędności uzyskać można, gdy pompa ciepła połączona zostanie z fotowoltaiką, co umożliwia bardziej efektywne wykorzystanie energii ze słońca. Ponieważ produkowany przez panele fotowoltaiczne darmowy i ekologiczny prąd bilansuje się z energią zużywaną przez pompę ciepła. Można w ten sposób uniezależnić się od rosnących cen prądu, a rachunek za energię elektryczną sprowadza się wówczas jedynie do niewielkich opłat stałych.
Aby cieszyć się z mniejszych rachunków wystarczy jedynie zakupić odpowiednie urządzenie, a otaczające środowisko samo zacznie dla nas pracować. Stosunkowa łatwość montażu i brak dużej ingerencji w strukturę budynku to atut instalacji z powietrzną pompą ciepła.
Czy pompy powietrzne sprawdzą się w każdym budynku?
Pompę ciepła można zamontować zarówno w nowym, jak i modernizowanym budynku. Jednak w przypadku drugiej opcji pamiętać należy, że jest to niskotemperaturowe źródło ciepła. W związku z tym, aby osiągać najbardziej efektywną pracę systemu, ważne jest, aby jego standard energetyczny i wielkość grzejników były zgodne z niskimi temperaturami zasilania. Znacznie łatwiej jest jest ogrzać większy dom, ale o dobrej izolacji, niż mniejszy, ale o gorszych parametrach przewodzenia ciepła. Inwestycja w pompę ciepła powietrzną, będzie bowiem najbardziej uzasadniona, gdy zostaną spełnione dwa następujące warunki:
- budynek jest ocieplony w stopniu odpowiadającym przynajmniej obecnym normom budowlanym – urządzenia te montuje się w domach nowych lub termomodernizowanych. Tego rodzaju inwestycja nie ma sensu w przypadku domów źle ocieplonych;
- zainstalowano w nim niskotemperaturowe odbiorniki, takie jak: ogrzewanie podłogowe czy ścienne. Ogromną zaletą ogrzewania płaszczyznowego jest to, że przekazywanie ciepła następuje przez bardzo dużą powierzchnię, co sprawia, że do ogrzania pomieszczeń nie potrzeba wysokiej temperatury jak w przypadku punktowych źródeł ciepła. Należy jednak podkreślić, że na rynku dostępne są modele pomp powietrznych pozwalające na zasilanie tradycyjnych grzejników. Problem braku podłogówki można rozwiązać także montując płaszczyznowe ogrzewanie sufitowe (powoduje to obniżenie sufitu tylko o ok. 3 cm) lub ścienne, czy też wykorzystując klimakonwektory.
Opr.red. Andrzej Wicher
